क्षेत्री

क्षेत्री नेपालमी बसोबास गद्दे एक जाति हो। क्षेत्री वा छेत्री वा क्षथरीय सबै क्षत्रियको अपभ्रंश हुन रे येले हिन्दू वर्ण व्यवस्था अन्तर्गत को मूल रुपले शासक, सैनिक र प्रशासनिक क्षेत्र अपनाएका आर्य-हिन्दू जातिअनलाई जनाउँनछ ।^[१] क्षेत्री नेपालभर ३ भिन्न-भिन्न समाजमी उपस्थित छन - खस, नेवार, मैथिल । तर वरिष्ठता रे पहुँचका आधारमी खस क्षेत्रीअन आघा छन्। तबै क्षेत्री भन्नाले नेपालको सन्दर्भमी खस क्षेत्रीलाई बुझाउँछ।

नेपाली भाषामा खस समुदायका क्षत्रियहरुलाई "ठकुरी" र "छेत्री" वा "क्षत्री" भनिन्छ भने नेवार समुदायका क्षत्रियहरूलाई नेपाल भाषामा सम्बोधन गरिने शब्द "ठकू" र "छथरी" वा "क्षथरीय" हो । मिथिला समुदायका क्षत्रियहरूलाई "राजपूत" भनिन्छ र यस अन्तर्गत अरू जाति जस्तै कायस्थ र राजभाट पनि पर्दछ ।

खस क्षेत्रीहरू नेपालको सर्वाधिक ठूलो जनसङ्ख्यामा पर्दछन् जो १६% छन्। उनी पूर्णतः हिन्दू हुन तर उनीहरू मष्टो देवताको पुजा गर्छन जसलाई देवाली भनिन्छ। त्यसैले खस क्षेत्रीहरू खस ठकुरीका दाजुभाइ मानिन्छन्। उनीहरूको उत्पत्ति कर्णाली प्रदेशतिर भएको इतिहासकारहरू बताउछन्। क्षेत्रीहरू भारोपेली परिवारका हुन्। उनीहरू भारतिय भन्दा पर्सियन र अफगानीहरूसँग मिल्दाजुल्दा देखिन्छन् जसलाई अङ्ग्रेजीमा इरानीड फिचर भन्छन्। पहाडी भूगोलमा बसोबास गर्ने यो जातिको आफ्नै मौलिकता छ। नेपाली मातृभाषा बोल्ने^[२]