शिव थापा (जन्म ८ डिसेम्बर १९९३) एक भारतीय बक्सर हुन्। थापाले २०१२ लन्डन ओलम्पिकमी भाग लिएका थिए,[१] रे ओलम्पिकका लागि छनोट हुने सबैभन्दा कान्छो भारतीय बक्सर थिए।[२] थापा एआईबीए (AIBA) पुरुषको विश्व वरियतामी ब्यान्टमवेट विधामी तेस्रो स्थानमी छन् । एसियाली खेलकुदमी स्वर्ण जित्ने उनी तेस्रो भारतीय हुन् ।[३] थापा एआईबीए (AIBA) विश्व बक्सिङ च्याम्पियनसिपमी पदक जित्ने तेस्रो भारतीय बक्सर हुन्।[४] थापा अन्तर्राष्ट्रिय बक्सिङ संघ (एमेच्योर) खेलाडी समितिको सदस्यमी निर्वाचित भएका छन् ।[५]

शिव थापा
(राष्ट्रपति, श्री प्रणव मुखर्जीले २९ अगस्ट, २०१६ मी नयाँ दिल्लीको राष्ट्रपति भवनमी एक शानदार समारोहमी बक्सिङका लागि श्री शिव थापालाई वर्ष-२०१६ को लागि अर्जुन पुरस्कारप्रदान गर्दै)।
जन्म८ डिसेम्बर १९९३ (उमेर ३०)
गुवाहाटी, आसाम, भारत
राष्ट्रियताभारतीय
नागरिकताभारतीय
आफन्तगोविन्द थापा (दाइ) राज्य स्तरीय पदक विजेता
पुरस्कारअर्जुन पुरस्कार (२०१६)

प्रारम्भिक जीवन सम्पादन

शिव थापा गुवाहाटीका कराते प्रशिक्षक भारतीय गोरखा पदम थापाबाटी जन्मेका ६ सन्तानमध्ये कान्छो हुन्। उनका जेठा भाइ गोविन्द थापा एक असम राज्य-स्तरीय पदक विजेता बक्सर थिए;[६] माइक टायसनको बाउटले पनि उनलाई खेललाई गम्भीरताका साथ लिन प्रेरित गर्‍यो।[७] शिव आफ्नो तालिम रे अध्ययनलाई सन्तुलनमा राख्न बिहान ३ बजे नै उठ्छन ।[८] पदमले ₹३०,००० (युएस$४२०) को मासिक खर्चको ख्याल राखेको कुरा सुनिश्चित गरे।[६] ओलम्पिक गोल्ड क्वेस्ट, भारतीय एथलीटहरूको पहिचान रे समर्थन गर्ने गैर-नाफामूलक फाउन्डेसनले आफ्नो भिजन २०१६ पहलको एक भागको रूपमी युवा बक्सरलाई समर्थन गर्ने निर्णय गर्‍यो।[९] थापालाई हस्ताक्षर गर्दा ओलम्पिक गोल्ड क्वेस्टका प्रमुख अपरेटिङ अफिसर विरेन रस्किन्हाले भने:

Shiva is an enormous talent. He must be groomed well because he has the talent, the right attitude and the hunger to succeed. OGQ has very high hopes from Shiva and I am confident that he will become one of India's top boxing stars in the near future.[९]

क्यारियर सम्पादन

शौकिया क्यारियर सम्पादन

सन् २००८ मी याकुत्स्क (रसिया) मी भएको बाल एसिया अन्तर्राष्ट्रिय खेलकुद खेलकुदमी शिव थापाले आफ्नो विधामी कास्य पदक जितेका थिए ।[१०] सोही वर्षको हैदर अलीयेभ कपमी उनले स्वर्ण पदक जिते । यस प्रदर्शनको कारण, उनी आर्मेनियामी २००९ जुनियर विश्व बक्सिङ च्याम्पियनसिपमी ५२-केजी वर्गमी भारतको प्रतिनिधित्व गर्न छनौट भए।[११] संयोगवश, येरेभन गएको सात बक्सरहरूको टोलीबाटी थापा एक्लो अन्तर्राष्ट्रिय पदक विजेता थिए।[१२] यद्यपि थापाले कास्य पदक जितेका थिए,[१३] प्रशिक्षकले यस प्रतियोगिताबाटी सबैभन्दा ठूलो पदक लिएर फर्केका बक्सरहरूको प्रदर्शनमी सन्तुष्टि व्यक्त गरे।[१४]

तेहरानमी भएको २०१० एसियन युथ बक्सिङ च्याम्पियनसिपमी थापा आफ्नो वर्गमी सेमिफाइनलसम्म पुग्न सकेनन्।[१५] दोस्रो युवा विश्व एमेच्योर बक्सिङ च्याम्पियनसिपमी थापा भारतीय टोलीमी थिए। यो प्रतियोगिताले ठूलो संख्यामी बक्सरहरूलाई आकर्षित गर्यो किनभने यो २०१० ग्रीष्मकालीन युवा ओलम्पिकको लागि मात्र योग्यता कार्यक्रम थियो।[१६] बलियो स्वर्ण पदक विजेता मानिने थापा फाइनलमी हारेर रजत पदकमी पुगे । सेमिफाइनल बाउटमी चोट लागेको मुट्ठीले फाइनल बाउट अघि उनको अवस्था कमजोर भएको थियो। ग्रीष्मकालीन युवा ओलम्पिकका लागि योग्य भएपछि,[१७] भारतीय प्रशिक्षकले थापालाई उनको चोटबाटी निको हुन २० दिनको विश्रामको सुझाव दिए।[१८] युथ ओलम्पिकको ५४ केजी तौल समूहमी थापाले फाइनलमी क्युबाली बक्सरसँग पराजित भएपछि रजत पदक जितेका थिए ।[१९]

२०१२ लन्डन ओलम्पिकका लागि योग्यता सम्पादन

२०१२ काजाकिस्तानको अस्तानामी भएको एसियाली ओलम्पिक छनोटमी, शिवले सिरियाका वेसम सलामानालाई १८-११ लाई हराएर स्वर्ण पदक जितेका थिए रे २०१२ लन्डन ओलम्पिकका लागि ५६ केजी समूहमी छनोट भएका थिए।[१] थापा ओलम्पिकका लागि छनोट हुने सबैभन्दा कान्छो भारतीय बक्सर हुन्।[२०] यद्यपि उनी लन्डन ओलम्पिकको पहिलो राउण्डमी (५६ केजी) ब्यान्टमवेट वर्गमा मेक्सिकोका ओस्कार भाल्देज फिएरोसँग ९–१४ ले हारेका थिए।[२१]

प्रशंसा सम्पादन

असम सरकारले उनलाई ₹१००,००० (युएस $१,४००) पुरस्कार दिएको थियो।[२२] भारतीय ओलम्पिक संघले उनलाई ₹४००,००० (युएस$५,६००) प्रदान गरेको थियो रे युवा ओलम्पिकमा रजत पदक जितेकोमी उनलाई बधाई दिँदै सिक्किम सरकारले उनलाई ५००,००० रुपैयाँ नगद प्रदान गरेको थियो ।[२३]


व्यक्तिगत जीवन सम्पादन

उनी आयल एन्ड नेचुरल ग्यास कर्पोरेशन लिमिटेडमी कार्यरत छन् ।[२४] उनलाई ओलम्पिक गोल्ड क्वेस्ट रे एङ्ग्लियन मेडल हन्ट कम्पनीले समर्थन गरेको छ ।[२५][२६][२७]

सन्दर्भ सम्पादन

  1. १.० १.१ 'Shiva Thapa, Sumit Sangwan bag gold medals at Asian Olympic Qualifiers. The Times of India. 12 April 2012. Retrieved 22 April 2012
  2. "New Venture to help athletes".
  3. "Shiva Thapa outpunches local favourite for Asian gold - Times of India". The Times of India.
  4. "AIBA World Boxing Championships 2015: Shiva Thapa gets bronze in a thrilling quarterfinal". 11 October 2015.
  5. "Tokyo Bronze Medallist Lovlina Borgohain elected IBA's Athletes' Committee Chair; Shiva Thapa elected as member", timesnownews, 26 May 2022. (in en)
  6. ६.० ६.१ Sheth, Gautam. "Shiva Thapa: Emerging star of boxing circuit", 30 August 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  7. Chakravertty, Shreya. "Tyson the inspiration for Shiva Thapa's golden feat", 13 May 2008. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  8. Rana, Preetika. "Meet Shiva, India's Youngest Olympian", The Wall Street Journal, 18 June 2012.
  9. ९.० ९.१ "Boxing OGQ to support young boxer Shiva Thapa", 16 August 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  10. "Boxers return with two gold medals at Children of Asia Games", 15 July 2008. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  11. "Seven-member Indian team for Junior World Boxing Championships", 6 May 2009. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  12. "Indian junior boxing team leaves for World Championships", 21 May 2009. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  13. "World Jr. Boxing: India gets three bronze, a silver", 30 May 2009. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  14. "Coach satisfied with junior team's showing", 2 June 2009. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  15. Sharma, Nitin. "Akhil ready to wow home crowd", 9 March 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  16. "Indian boxers set off for youth meet", 20 April 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  17. "Boxers Shiva, Vikas in World Youth Championship finals", 2 May 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  18. "Vikas, Shiva show promise", 6 May 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  19. "YOG: Irish boxer Burnett takes Gold in Boys' Light Fly under 48 kg Bout", Channel NewsAsia, 25 August 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  20. Shiva Thapa youngest Indian boxer to qualify for Olympics. Deccan Herald. 12 April 2012. Retrieved 22 April 2012
  21. "Shiva Thapa knocked out of London Olympics", 28 July 2012.
  22. "Dispur gifts flat to Deka – Sporting fraternity welcomes gesture", 15 July 2009. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  23. "Youth Olympic medal winners to get cash rewards", 28 August 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  24. "ONGC in Boxing".
  25. "New Venture to help Indian athletes".
  26. Sarangi, Y. B.. "Two of a kind", 2 June 2010. छाड्डिबार पुग्या मिति:24 October 2010.
  27. "Shiva Thapa". Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved 2024-03-22.

बाह्य लिङ्कहरू सम्पादन