भीमराव रामजी आंबेडकर
भीमराव रामजी अम्बेडकर (भीमराव रामजी अम्बेडकर; १४ अप्रिल १८९१ – ६ डिसेम्बर १९५६) एक भारतीय न्यायविद्, अर्थशास्त्री, समाज सुधारक रे राजनीतिक नेता थिए जसले भारतको संविधानको मस्यौदा तयार गर्ने समितिको अध्यक्षता गरेका थिए। जवाहरलाल नेहरूको पहिलो मन्त्रिपरिषद्, रे हिन्दू धर्म त्यागेपछि दलित बौद्ध आन्दोलनलाई प्रेरित गरे।
भीमराव रामजी आंबेडकर | |
|---|---|
 अम्बेडकर 1950 मी | |
| पहिलो कानून तथा न्याय मन्त्री | |
| In office १५ अगस्ट १९४७ – ६ अक्टोबर १९५१ | |
| राष्ट्रपति | राजेन्द्र प्रसाद |
| गभर्नर जनरल | लुइस माउन्टबेटन चक्रवर्ती राजगोपालाचारी |
| प्रधानमन्त्रि | जवाहरलाल नेहरू |
| अग्रज | पद स्थापित |
| उतराधिकारी | चारुचन्द्र बिस्वास |
| सांसद, राज्यसभा | |
| In office ३ अप्रिल १९५२ – ६ डिसेम्बर १९५६ | |
| निर्वाचन क्षेत्र | बॉम्बे राज्य |
| संविधान मस्यौदा समिति को अध्यक्ष | |
| In office २९ अगस्ट १९४७ – २४ जनवरी १९५० | |
| भारतको संविधान सभा का सदस्य | |
| In office ९ डिसेम्बर १९४६ – २४ जनवरी १९५० | |
| निर्वाचन क्षेत्र | बङ्गाल प्रान्त (१९४६-४७) बम्बे प्रान्त (१९४७-५०) |
| श्रम मन्त्री भाइसरोयको कार्यकारी परिषद् मा | |
| In office २२ जुलाई १९४२ – २० अक्टोबर १९४६ | |
| गभर्नर जनरल | लिनलिथगोको मार्क्वेस द भिस्काउन्ट वेभेल |
| अग्रज | फिरोज खान नून |
| विपक्षी नेता मुम्बई विधान सभा | |
| In office १९३७ – १९४२ | |
| सदस्य मुम्बई विधान सभा | |
| In office १९३७ – १९४२ | |
| निर्वाचन क्षेत्र | बम्बई शहर (बाइकुला र परेल) सामान्य शहरी |
| मुम्बई लेजिस्लेटिव काउन्सिल का सदस्य | |
| In office १९२६ – १९३७ | |
| Personal details | |
| जनम | भिवा रामजी सकपाल १८९१-अप्रिल-१४ महू, मध्य भारत एजेन्सी, ब्रिटिश भारत (अहिले मध्य प्रदेश, भारत) |
| मृत्यु | ६ डिसेम्बर १९५६ (६५ वर्ष) नयाँ दिल्ली, भारत |
| आराम-घर | चैत्यभूमि 19°01′30″N 72°50′02″E / 19.02500°N 72.83389°E |
| राजनीतिक दल | स्वतन्त्र मजदुर पार्टी अनुसूचित जाति महासंघ |
| और राजनीतिक सम्बन्धन | भारतीय रिपब्लिकन पार्टी |
| पुताःरि(इन) |
|
| नन्दिना | यशवन्त अम्बेडकर |
| शिक्षा | मुम्बई विश्वविद्यालय (कला स्नातक, एमए) कोलम्बिया विश्वविद्यालय (एमए, PhD) लन्डन स्कूल अफ इकोनोमिक्स (एमएससी, डीएससी) |
| पेशा |
|
| पुरस्कारअन | भारत रत्न (१९९०, मरणोपरान्त) |
| दसखत |  |
| और नाउँ(उन) | बाबा साहब |
एल्फिन्स्टोन कलेज, बम्बई विश्वविद्यालयबाटी स्नातक गरेपछि, अम्बेडकरले कोलम्बिया विश्वविद्यालय रे लन्डन स्कूल अफ इकोनोमिक्समी अर्थशास्त्र अध्ययन गरे, क्रमशः 1927 रे 1923 मी डक्टरेट प्राप्त गरे, रे 1920 को दशकमी कुनै पनि संस्थामी त्यसो गर्ने मुट्ठीभर भारतीय विद्यार्थीहरूमध्ये थिए। । [१] उनले ग्रेज इन, लन्डनमी कानूनको प्रशिक्षण पनि लिए। आफ्नो प्रारम्भिक क्यारियरमी, उहाँ एक अर्थशास्त्री, प्रोफेसर रे वकिल हुनुहुन्थ्यो। उनको पछिल्लो जीवन उनको राजनीतिक गतिविधिहरु द्वारा चिह्नित थियो; उनी विभाजनको लागि अभियान रे वार्तामी संलग्न भए, पत्रिकाहरू प्रकाशन गरे, दलितहरूको लागि राजनीतिक अधिकार रे सामाजिक स्वतन्त्रताको वकालत गरे रे भारत राज्यको स्थापनामी योगदान दिए। 1956 मी, उनले दलितहरूको सामूहिक धर्म परिवर्तन सुरु गर्दै बौद्ध धर्ममी परिवर्तन गरे। [२]
1990 मी, भारत रत्न, भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार, मरणोपरान्त अम्बेडकरलाई प्रदान गरिएको थियो।
प्रारंभिक जीवन
सम्पादन
अम्बेडकरको जन्म १४ अप्रिल १८९१ मी महू (अहिले आधिकारिक रूपमी डा अम्बेडकर नगर भनेर चिनिन्छ) (अहिले मध्य प्रदेशमी) को सैन्य छावनीमी भएको थियो। [१]उनी सुभेदारको पदमी रहेका सेनाका रामजी मालोजी सकपाल रे लक्ष्मण मुरबाडकरकी छोरी भीमाबाई सकपालका १४ औं रे अन्तिम सन्तान थिए। उनको परिवार आजको महाराष्ट्रको रत्नागिरी जिल्लाको अम्बाडवे (मण्डनगड तालुक) सहरबाट मराठी पृष्ठभूमिको थियो। अम्बेडकर एक महार (दलित) जातिमी जन्मेका थिए, जसलाई छुवाछुतको रूपमी व्यवहार गरियो रे सामाजिक-आर्थिक भेदभावको शिकार थिय। [२]अम्बेडकरका पुर्खाहरूले लामो समयसम्म ब्रिटिश इस्ट इन्डिया कम्पनीको सेनामी काम गरेका थिए रे उनका पिताले महू क्यान्टोनमेन्टमी ब्रिटिश भारतीय सेनामी सेवा गरेका थिए। [३]यद्यपि उनीहरू विद्यालयमी पढेका थिए, अम्बेडकर रे अन्य अछूत बालबालिकाहरूलाई अलग्गै राखिएको हुन्थियो रे शिक्षकहरूले थोरै ध्यान वा सहयोग दिएका हुन्थिय। उनीहरुलाई कक्षामी बस्न दिइएन । पानी पिउन आवश्यक पर्दा माथिल्लो जातका व्यक्तिले त्यो पानी उचाइबाटी खन्याउनुपर्ने थियो किनभने उनीहरूले पानी वा त्यसमी भएको भाँडोलाई छुने अनुमति थिएन। उहाँको मूल थर सकपाल थियो तर उहाँको बुबाले स्कूलमी अम्बाडवेकर नाम दर्ता गर्नुभयो, जसको अर्थ उहाँ रत्नागिरी जिल्लाको आफ्नो जन्मभूमि 'अम्बाडवे' बाटी आउनुभएको थिए। [४] [५]
_Yashwant,_BR_Ambedkar,_Ramabai,_Laxmibai,_Mukundrao,_and_Tobby.jpg)
- ↑ Krishnamurty, J. (2020), "Ambedkar's Educational Odyssey, 1913–1927", Journal of Social Inclusion Studies, SAGE, 5 (2): 1–11, doi:10.1177/2394481119900074, S2CID 212824611,
(p. 2) Ambedkar obtained his London DSc degree in 1923 for his thesis 'Problem of the Rupee' (University of London, 1926). However, he was not the first Indian to achieve this feat. Records of the London University clearly show that John Matthai and Pramathanath Bandyopadhyay (more popularly known as Pramathanath Banerjea) obtained their DSc degrees from the university in 1916. ... (p. 3) Turning to US doctorates, while Ambedkar was one of the early Indians to work for a PhD in the USA, he was awarded his degree by Columbia University only in 1927. The first Indian PhD in Economics in the USA was probably Rajani Kanta Das, a labour economist, who worked with Professor John Commons and was awarded the PhD degree by the University of Wisconsin in 1917.
- ↑ Buswell, Robert Jr; Lopez, Donald S. Jr., eds. (2013). Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton, NJ: Princeton University Press. p. 34. ISBN 978-0691157863.