"महात्मा गान्धी" को बिचमी भिन्नता
Content deleted Content added
सामग्री थप ट्याग: सन् २०१७ स्राेत सम्पादन |
सामग्री थपथाप ट्याग: सन् २०१७ स्राेत सम्पादन |
||
पंक्ति २३:
|footnotes =
}}
'''मोहनदास करमचन्द गान्धी''' (जन्म: २ अक्टोबर १८६९ - ३० जनवरी १९४८) [[भारत]] तथा [[भारतीय स्वतन्त्रता संग्राम|भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन]]का एक प्रमुख राजनीतिक तथा आध्यात्मिक नेता थ्याः। उन विश्वका महापुरूषहरू मध्ये गणिनान्। बेलायती सरकारको उपनिवेशका रूपमी रयाः [[दक्षिण अफ्रीका]]को रङ्गभेद अन्त्य अद्दाइ तथा [[भारत]]लाई स्वतन्त्र अराउनाइ यिनरो ठूलो योगदान रयाः थ्योः। अहिंसावादी नेता महात्मा गान्धीका सम्मानमी उनरो जन्मदिवस २ अक्टोबरलाई [[संयुक्त राष्ट्रसङ्घ]]ले विश्व अहिंसा दिवसको रूपमी मनाउन्या अद्दान्। उन [[सत्याग्रह]]का अग्रणी नेता थ्याः जइको अवधारणालाई ''अहिंसात्मक'' आन्दोलन भणिया छ। उनलाई मान्सअन '''महात्मा गान्धी'''को नामले पछेण्नान् जो नाम उनलाई विश्वकवि साहित्यकार रवीन्द्रनाथ ठाकुरले दियाः थ्याः। जइको [[संस्कृत|संस्कृत भाषा]]मी [[महात्मा]] अथवा 'महान आत्मा' एक सम्मान सूचक शब्द हो। उनलाई सबहै पैल्ली [[रवीन्द्रनाथ ठाकुर]]ले महात्मा भणि सम्वोधित गरयाः थ्याः। महात्मा गान्धीलाई भारतमी ''बापू'' नामले लै चिनिन्छ [[गुजराती भाषा]]मी (બાપુ) ''बापू'' को अर्थ ''पिता'' हुन्छ। उनलाई सरकारी रूपमी भारतको '''[[राष्ट्रपिता]]'''को सम्मान दिइयाको छ रे २ अक्टोबरको दिन अथवा उनरो जन्म दिनमी भारतमी बिदा दिइन्छ। यो दिन [[गान्धी जयन्ती]]को रूपमी मणाइन्छ रे संसारभरी ये दिनलाई [[अन्तर्राष्ट्रिय अहिंसा दिवस]]को रूपमी मणाइन्छ। सन् १९१५ मी भारत फिर्तीपछा उनले किसानअन, कृषि मजदुरअन, सहरी श्रमिकअनलाई अत्यधिक भूमिका रे भेदभावविरूद्ध आवाज उठाउन एकजुट गरयाः थ्याः। सन् १९२१ मी [[भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेस]]को बागडोर सम्हालेपछा गान्धीले देशभर गरीबीबठे राहत दिलाउन्या, महिलाका अधिकारअनको विस्तार, धार्मिक रे जातीय एकताको निर्माण, आत्म-निर्भरताको लागि छूवाछूतको अन्त्य आदिको लागि धेरै आन्दोलन चलायाः थ्याः। गान्धीले ब्रिटिस सरकारद्वारा भारतीयअन माथि लगाइया नुन करको विरोधमी सन् १९३० मी [[नुन सत्याग्रह]] रे तइ पछा सन् १९४२ मी [[भारत छोड आन्दोलन]] सुरुवात अरिवर भारतीयअनको नेतृत्व अरी लोकप्रियता प्राप्त अरयाः थ्याः। उनले दक्षिण अफ्रिका रे भारतमी विभिन्न समयमी कयौँ वर्षसम्म कारागारमी बस्सु पण्या थ्योः। गान्धीले सबै परिस्थितिअनमी [[अहिंसा]] रे [[सत्य]]को पालन अरयाः रे सबैलाई येको पालन अद्दाइलाइ उत्साहित लै अरयाः थ्याः। उनले साबरमती आश्रमको आत्म-निर्भरता आवासीय समुदायमी आफ्नो जीवनको बढति समय व्यतित अद्दाइ परम्परागत भारतीय धोती रे सूतबठे बन्या गम्छा लाईवर जसलाई उन स्वयंले [[चर्खा]]मी सूत कातिवर हातैले बनायाः थ्याः।
[[चित्र:Mohandas K Gandhi, age 7.jpg|right|thumb|बाल्यवस्थामी महात्मा गान्धी (सन् १८८६)]]
पंक्ति ३०:
== शिक्षा ==
आफनो १९औँ जनम दिन आउन एक महिना पैल्लि ४ सेप्टेम्बर सन् १८८८ मी गान्धीले युनिभर्सिटी कलेज अफ लन्डनमी कानुन सङ्काय पढ्या रे [[वकील]]
==परिचय==
| |||