चिदम्बरम सुब्रमण्यम
चिदम्बरम सुब्रमण्यम (३० जनवरी १९१० - ७ नोभेम्बर २०००), एक भारतीय राजनीतिज्ञ रे स्वतन्त्रता कार्यकर्ता थ्याः। उनले केन्द्रीय मन्त्रिपरिषद्मा अर्थमन्त्री रे रक्षामन्त्रीको रूपमी काम गरेका थिए। पछि उनले महाराष्ट्रको गभर्नरको रूपमी काम गरे। खाद्य रे कृषि मन्त्रीको रूपमी, उनले M.S. स्वामीनाथन, B. शिवरामन र Norman E. Borlaug सँगसँगै खाद्य उत्पादनमी आत्मनिर्भरताको युग, भारतीय हरित क्रान्तिको सुरुवात गरे।[१] सन् १९९८ मी हरित क्रान्तिमी उनको भूमिकाको लागि उनलाई भारत रत्न, भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कारबाटी सम्मानित गरिएको थियो।
चिदम्बरम सुब्रमण्यम | |
|---|---|
 सेप्टेम्बर १९९५ मी सुब्रमण्यम | |
| कृषि मन्त्री | |
| In office १९६४ – १९६६ | |
| प्रधानमन्त्रि | लालबहादुर शास्त्री |
| अग्रज | स्वरण सिंह |
| उतराधिकारी | जगजीवन राम |
| योजना आयोगका उपाध्यक्ष | |
| In office २ मे १९७१ – २२ जुलाई १९७२ | |
| प्रधानमन्त्रि | इन्दिरा गान्धी |
| अग्रज | डी. आर गाडगिल |
| उतराधिकारी | दुर्गाप्रसाद धर |
| वित्त मन्त्री | |
| In office १९७५ – १९७७ | |
| प्रधानमन्त्रि | इन्दिरा गान्धी |
| अग्रज | यशवन्तराव चव्हाण |
| उतराधिकारी | हरिभाई एम. पटेल |
| रक्षा मन्त्री | |
| In office २८ जुलाई १९७९ – १४ जनवरी १९८० | |
| प्रधानमन्त्रि | चरण सिंह |
| अग्रज | जगजीवन राम |
| उतराधिकारी | इन्दिरा गान्धी |
| उपभोक्ता मामिला, खाद्य तथा सार्वजनिक वितरण मन्त्री | |
| In office २ मे १९७१ - १० अक्टोबर १९७४ | |
| प्रधानमन्त्रि | इन्दिरा गान्धी |
| अग्रज | मन्त्रालय बनेको |
| महाराष्ट्रका राज्यपाल | |
| In office १५ फेब्रुअरी १९९० – ९ जनवरी १९९३ | |
| अग्रज | कासु ब्रह्मानन्द रेड्डी |
| उतराधिकारी | पृ. सी. अलेक्जेंडर |
| Personal details | |
| जनम | ३० जनवरी १९१० |
| मृत्यु | ७ नोभेम्बर २००० (९० वर्ष) |
| राजनीतिक दल | भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेस (urs) |
| अल्मा म्याटर | मद्रास विश्वविद्यालय |
| पुरस्कारअन | भारत रत्न (१९९८) |
प्रारम्भिक जीवन रे शिक्षा सम्पादन
सुब्रमण्यमको जन्म फोर्ट सेन्ट जर्ज (अहिले तमिलनाडु राज्य) को प्रेसिडेन्सी कोइम्बटूर जिल्लाको पोल्लाची नजिकैको गाउँ सेनगुट्टाइपलायममी भएको थियो। [१] सुब्रमण्यमले चेन्नईमी सर्नु अघि पोल्लाचीमी आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा पूरा गरे जहाँ उनले प्रेसिडेन्सी कलेज, चेन्नई (मद्रास विश्वविद्यालयसँग सम्बद्ध) मी भौतिकशास्त्रमी बीएससी गरे। पछि उनले मद्रास ल कलेज, चेन्नई (त्यसबेला त्यही विश्वविद्यालयमी आबद्ध) बाटी कानूनमी स्नातक गरे। उहाँको प्रेरणा उहाँका काका स्वामी चिद्भावानन्द हुनुहुन्थ्यो।
पुरस्कारअन सम्पादन
- भारत रत्न, भारत का सर्वोच्च नागरिक सम्मान, 1998[२]
- वाई.बी. चव्हाण राष्ट्रिय एकता पुरस्कार[३]
- यू थान्ट शान्ति पुरस्कार, 1996
- नर्मन बोरलाग पुरस्कार, 1996[४]
- अनुव्रत पुरस्कार, 1988[१]
प्रकाशन सम्पादन
- भारतीय कृषिमा नयाँ रणनीति
- मेरो सपनाको भारत
विरासत सम्पादन
उनको सम्मानमी एक स्मारक सिक्का, भारत सरकारले अगस्त २०१० मी जारी गरेको थियो।[५] उनको सम्मानमी २०१० मी एक स्मारक हुलाक टिकट पनि जारी गरिएको थियो।
श्री चिदम्बरम सुब्रमण्यम पुरस्कार - चरित्रमी उत्कृष्टताको लागि भारतीय विद्या भवनहरू द्वारा स्थापित गरिएको छ जुन हरेक वर्ष आफ्ना विद्यार्थीअनलाई पुरस्कृत अरिन्छ।
सन्दर्भअन सम्पादन
- ↑ १.० १.१ "C. Subramaniam, bio data". Rajbhavan, Maharashra state, India. Archived from the original on 7 April 2013.
- ↑ "C.Subramaniam सम्मानित भारत रत्न". Rediff. 18 फरवरी 1998. Archived from the original on 2014-02-03. Retrieved 28 अक्टूबर 2011. Check date values in:
|access-date=, |date=(help) - ↑ "C सुब्रमण्यम का निधन".
- ↑ ".htm CS हरित क्रान्तिमा प्रवेश", 8 नोभेम्बर 2000.
- ↑ "Yeoman services rendered by Subramaniam to nation recalled", 28 August 2010.