विनोद प्रधान

बिनोद प्रधान एक भारतीय सिनेमेटोग्राफर, निर्देशक रे अभिनेता हुन्। उनले सिनेम्याटोग्राफरका रूपमी धेरै लोकप्रिय रे प्रशंसित चलचित्रहरूमी काम गरिसकेका छन्। उनका केही पुरस्कार विजेता फिल्महरूमी १९४२ ए लभ स्टोरी, देवदास, रंग दे बसन्ती, मिशन कश्मीर, रे मुन्ना भाइ M.B.B.S.

बिनोद प्रधान
जन्म	कालिम्पोङ, भारत
राष्ट्रियता	भारतीय
पेशा	सिनेमेटोग्राफर

जीवनी

विनोद पश्चिम बंगालको कालिम्पोङको रमणीय पहाडी सहरमी हुर्केका थिए।गोरखा नेवार पृष्ठभूमिबाटी आएका विनोदले आफ्नो पहिलो बक्स क्यामेरा प्रारम्भिक वर्षहरूमी फोटो स्टुडियो चलाउने आफ्ना बुबा एच.के प्रधानबाटी पाएका थिए। बिनोदले कालो रे सेतो तस्विर खिच्ने गर्थे रे वाटर पेन्ट प्रयोग गरेर रङ लगाउने प्रयास गर्थे ।

कालिम्पोङको एक्लो जीवन फोटोग्राफीलाई करियरको विकल्पको रूपमी लिनको लागि बाधा थियो। नयाँ प्रविधिहरू सिक्ने रे आफ्नो अनुभव साझा गर्न कुनै औपचारिक फोरम थिएन। पुणेमी एफटीआईआईको बारेमी सुनेपछि, उनले आफ्नो पोर्टफोलियोको साथ संस्थानमी पुगे रे सिनेमेटोग्राफीको तीन वर्षको पाठ्यक्रममी भर्ना भए।

विनोदको कामबाटी प्रभावित भएर प्रेमसागरले उनलाई तुरुन्तै सागर आर्ट्स मी सहायकको कामको प्रस्ताव गरे। उनले धर्म-हेमा मालिनी अभिनीत चलचित्र, चरस रे राम भरोसेमी प्रेम सागरलाई सहयोग गरे । ठूलो उद्योगमी आफ्नो पहिचान बनाउन नसकेको महसुस गर्दै उनले अन्य विकल्प खोज्न थाले । घरौंडा फिल्ममी काम गर्दै आएका क्यामेराम्यान एकेबरले उनलाई जुम तथा फोकस विभागको इन्चार्ज सहायक क्यामेराम्यानको कामको प्रस्ताव गरेका थिए । यो एक धेरै उपयोगी इंटर्नशिप साबित भयो।

केही छिटपुट असाइनमेन्टहरू जस्तै वृत्तचित्रहरू (दुर्गा खोटे निर्माणका लागि), विज्ञापनहरू रे कर्पोरेट फिल्महरूले उनको प्राविधिक सीपहरू सुधार गर्न मद्दत गरे।

यस अवधिमी उनी एक कच्छी परिवारसँग बस्थे रे त्यही बेला उनको डलीसँग भेट भयो। उनी डलीसँग प्रेममा परे, रे उनका आमाबाबुलाई मनाउन सकेनन्। उनीहरूले चाँडै आफ्नो पहिलो बच्चा, बिनयलाई जन्म दिए। उनको दीप प्रधान नामको दोस्रो छोरा पनि छ ।

बिस्तारै, पुराना साथीहरू कामको असाइनमेन्ट लिएर उहाँकहाँ पुगे। उनले मणि कौलसँग घाशीराम कोतवालको सेल्युलोइड संस्करणमी काम गरे रे जब्बार पटेलको जैत रे जैत गरे। त्यतिबेला असमिया फिल्म आपा रुपा बन्यो ।

कुन्दन शाहले फिल्म जाने भी दो यारोका लागि FTII बाटी आफ्ना सबै साथीहरू जम्मा गर्न थालेपछि सुख्खा मन्त्र अन्ततः तोडियो।

फिल्मग्राफी

छायाचित्रकारको रूपमा

वर्ष	चलचित्र	भाषा	नोटहरू
1976	Ghashiram Kotwal	मराठी
1977	Jait Re Jait	मराठी
1982	Aparoopa	असमिया
1983	Jaane Bhi Do Yaaro	हिन्दी
	Samjhana	नेपाली
1985	Khamosh	हिन्दी
	Kusume Rumal	नेपाली
1986	Papori	असमिया
1989	Lahure	नेपाली
	Parinda	हिन्दी
1991	Narasimha	हिन्दी
1992	Trishna	नेपाली
	Sapana	नेपाली
	Raju Ban Gaya Gentleman	हिन्दी
1993	1942: A Love Story	हिन्दी
1998	Kareeb	हिन्दी
2000	Mission Kashmir	हिन्दी
2002	Devdas	हिन्दी
2003	Munna Bhai M.B.B.S.	हिन्दी
2005	Dil Jo Bhi Kahey...	हिन्दी
2006	Rang De Basanti	हिन्दी
2007	Ta Ra Rum Pum	हिन्दी
	Nanhe Jaisalmer	हिन्दी
2008	Kismat Konnection	हिन्दी
	Heroes	हिन्दी
2009	Delhi-6	हिन्दी
2010	Komaram Puli	तेलुगु
2011	Yamla Pagla Deewana	हिन्दी
	Mausam	हिन्दी
2013	Rajjo	हिन्दी
	Bhaag Milkha Bhaag	हिन्दी
2014	2 States	हिन्दी
	Ishq Wala Love	मराठी
2016	Baaghi	हिन्दी
2018	Kayamkulam Kochunni	मलयालम
2019	Kalank	हिन्दी
2021	Chehre	हिन्दी

निर्देशकको रूपमा

वर्ष	चलचित्र	भाषा	नोटहरू
2015	Wedding Pullav	हिन्दी

सहयोगी निर्देशकको रूपमा

वर्ष	चलचित्र	भाषा	नोटहरू
1993	1942: A Love Story	हिन्दी
1998	Kareeb	हिन्दी
2000	Mission Kashmir	हिन्दी

अभिनेताको रूपमा

वर्ष	चलचित्र	भाषा	नोटहरू
2018	Pahuna: The Little Visitors	नेपाली

पुरस्कार र नामांकन

सर्वश्रेष्ठ छायांकनको लागि दस्तावेज पुरस्कारहरूको सूची

अन्तर्राष्ट्रिय भारतीय फिल्म अकादमी पुरस्कार

• २००३ देवदास फिल्मको लागि जिते
• २००१ फिल्म मिशन कश्मीर को लागि जिते

फिल्मफेयर पुरस्कार

• २०१३ भाग मिल्खा भाग को लागि जिते
• २००७ रंग दे बसन्ती को लागि जिते
• २००३ देवदास को लागि जिते
• २००१ मिशन कश्मीर को लागि मनोनीत

स्क्रिन साप्ताहिक पुरस्कार

• २००७ फिल्म रंग दे बसन्ती को लागि जिते
• २००४ फिल्म मुन्ना भाई M.B.B.S. को लागि मनोनीत
• २००३ फिल्म देवदास को लागि जिते
• २००१ फिल्म मिशन कश्मीर को लागि जिते
• १९९८ फिल्म करीब को लागि जीता
• १९९४ फिल्म 1942: एक प्रेम कहानी को लागि जिते

जी सिने अवार्ड

• २००७ फिल्म रंग दे बसन्ती को लागि जिते
• २००४ फिल्म मुन्ना भाई M.B.B.S. को लागि जिते
• २००३ फिल्म देवदास को लागि जिते

ग्लोबल सिनेमा फेस्टिवल सिक्किम

• २०२० लाइफटाइम अचिभमेन्ट अवार्ड

बाह्य लिङ्कहरू

• इण्टरनेट चलचित्र डाटाबेस माइ Binod Pradhan
• Binod Pradhan-Director of Photography
• Cinematographer Binod Pradhan finds his muse in 'Devdas'