ब्रह्मपुत्र नदी
ब्रह्मपुत्र (असमिया - ব্ৰহ্মপুত্ৰ, बंगाली - ব্রহ্মপুত্র) एसिया महादेशका ठूला नदीहरु मध्यमाईको एक हो। यो नदी तिब्बत, भारत तथा बंगलादेश हुँदै बग्दछ। ब्रह्मपुत्र को उद्गमस्थल (चीन) को स्वायत्त शासित प्रदेश तिब्बतको दक्षिण-पश्चिम क्षेत्रमा मानसरोवर निकट चेमायुंग दुंग नामक हिमवाहबाट भयाको हो, तिब्बतमा यसलाई यार्लुंग छंग्पो(सांग्पो) नदी भनिन्छ । यो नदी भारतको अरुणाचल प्रदेशमा डिहांग(दिहांग) नामले चिनिन्छ र असम राज्यमा ब्रह्मपुत्र नामले। बंगलादृेश पुगेपछि यसलाई जमुना भनिन्छ। यस नदीले २९०० कि.मी. लामो यात्रा पूरा गर्दछ र यसको पथमा पर्ने सम्पूर्ण क्षेत्रहरुलाई सिंचाई, विद्युत् उत्पादन, यातायात, पेयजल, निर्माण सामाग्रीहरु( ढुंगा, बालुवा आदि) प्रदान गर्ने एक मात्र नदी हो। यो नदी बंगलादेशमा पुगेपछि गंगा नदीको मूल शाखा पद्मासित मिलेर बंगालको खाडीमा गएर टुङ्गिन्छ। संस्कृत मा ब्रह्मपुत्रको शाब्दिक अर्थ ब्रह्माको पुत्र हुन्छ ।
Brahmaputra ব্ৰহ্মপুত্ৰ ब्रह्मपुत्र | |
River | |
गुवाहाटि, असाम, भारत माइ ब्रह्मपुत्र नदि
| |
Name origin: ब्रह्मा को चेलो (पुत्र) संस्कृत माइ | |
Countries | चीन, भारत, ढाँचा:Country data बङ्लादेश |
---|---|
States | असाम, अरूणाचल प्रदेश |
स्वायत्त क्षेत्र | तिब्बत |
Tributaries | |
- left | दिबाङ नदि, लोहित नदि, धनसिरि नदि, कोलोङ नदि |
- right | कामेङ नदि, मानस नदि, बेकि नदि, रैदक नदि, जलढाका नदि, टिष्टा नदि, सुबानसिरि नदि |
City | गुवाहाटि, डिब्रुगढ़, तेजपूर |
Source | भागिरथ हिमनदि [१][२] |
- elevation | 5,210 m (17,093 ft) |
- coordinates | 30°23′N 82°0′E / 30.383°N 82.000°E |
Mouth | बङ्गालै खाड़ि |
- elevation | 0 m (0 ft) |
- coordinates | 25°13′24″N 89°41′41″E / 25.22333°N 89.69472°ECoordinates: 25°13′24″N 89°41′41″E / 25.22333°N 89.69472°E |
Length | 3,848 km (2,390 mi) [१] |
Basin | 712,035 km2 (274,900 sq mi) [१] |
Discharge | |
- average | 19,800 m3/s (699,200 cu ft/s) |
- max | 100,000 m3/s (3,531,500 cu ft/s) |
ब्रह्मपुत्र (वैजनि), गङ्गा (सुन्तला), रे मेघना (हरियो) को संयुक्त जल निकास आधारक्षेत्रो: मानचित्र।
|
सन्दर्भअन
सम्पादन- ↑ १.० १.१ १.२ "Scientists pinpoint sources of four major international rivers". Xinhua News Agency. 22 August 2011. Retrieved 8 September 2015.
- ↑ Krishnan, Ananth (23 August 2011). "China maps Brahmaputra, Indus". The Hindu. Retrieved 8 September 2015.