नानो खैरो गिद्ध
नानो खैरो गिद्धको टाउको
वैज्ञानिक वर्गीकरण
जगत:
जन्तु जगत
जाति:
Class:
गण:
मौ:
वंश:
प्रजाति:
G. tenuirostris
Binomial name
Gyps tenuirostris
Hodgson (in Gray), 1844[][][]
वितरण क्षेत्र (नीलोमा)
पर्यायअन

Gyps indicus tenuirostris
Gyps indicus nudiceps[][]

नानो खैरो गिद्ध नेपाल लगायत दक्षिणपूर्वी एसियाको भूभाग माइ पाइन्या गिद्धको यक प्रजाति हो।

वयस्क नानो खैरो गिद्धको फिक्का बलौटे खैरो शरीर रे माथिल्लो पङ्खढकनी, टाउको रे घाँटी कालो हुन्छ। भुवादार प्वाँखका झुप्पाअन सेतो रङ्ङा हुन्छन् भण्या यैको ठुँड पातलो कालो हुन्छ। यैको उडान माइ खैरो गिद्धाको जस्तो पखेटाको तल्लो भागको मध्यढकनी वारपार सेतो पेटी हुँदैन भण्या यैको नितम्ब तथा ढाड सेतो हुन्छ। यो गिद्ध हिमाली गिद्धभन्दा धेरै नानो रे कम वजनदार हुन्छ। नानो खैरो गिद्धको घाँटीको फेद माइ मैलो भुवादर प्वाँखगुच्छा हुन्छ।

वितरण तथा वासस्थान

सम्पादन

नानो खैरो गिद्ध नेपाल लगायत भारतको हिमाचल प्रदेश, उत्तरी उडिसा तथा पूर्व माइ आसाम उत्तरी तथा मध्य बङ्गलादेश, बर्मा तथा कम्बोडियामा पमइन्या गर्छ। यो प्रजाति सामन्यतया ३५० मिटर तल रे गृष्म मौसम माइ १५२५ मिटर सम्मको उचाई माइ पाइन्या गर्छ। यो चणा मानवबस्ती वरपर बसोबास अद्दया अद्दछ।

स्थिति तथा संरक्षण

सम्पादन

अच्यालका वर्षअन माइ यै प्रजातिको सङ्ख्या माइ ठूलो गिरावट आया छ। यै प्रजाति रे भारतीय गिद्धको जनसङ्ख्या माइ समग्र माइ ९७% ले गिरावट आया छ रे भारत माइ दुबै प्रजाति खिलाइ वार्षिक गिरावट दर सन् २०००-२००७ को बीच माइ १६% भन्दा बढी छ। यसको जनसङ्ख्या उत्तरी रे पूर्वी भारतबाट दक्षिणी नेपालबङ्गलादेश हुँदै रे बर्मा सम्म थोरै जनसङ्ख्याको साथ रह्याको पाइन्छ। दक्षिण पूर्व एसिया माइ यैको यक मात्तरी प्रजनन उपनिवेश कम्बोडियाको ष्टेयुङ ट्रेङ्ग प्रदेश माइ रह्या छ।

सन्दर्भ सामग्रीअन

सम्पादन
  1. IUCN redlist.
  2. Gray GR (1944) The Genera of Birds. volume 1:6
  3. Hume A O (1878) Stray Feathers 7:326
  4. Deignan, HG (1946). "The correct names of three Asiatic birds" (PDF). Ibis. 88: 402–403. Archived from the original (PDF) on 2009-08-15. Retrieved 2019-10-10.
  5. Baker, ECS (1927) Bull. Brit. Orn. Club 47:151
  6. Rand, AL & RL Fleming (सन् १९५७). "नेपाला चणाअन". Fieldiana: Zoology. 41 (1): 55. Check date values in: |year= (help)

बाइल्ला सूत्रअन

सम्पादन