तेहरान (फारसी: تهران) ईरान को तेहरान प्रान्त को एक शहर रे ईरान को राजधानी हो।यई शहर को जनसंख्या वर्ष २००६ का जनगणना अनुसार ७,७९७,५२० छ।

तेहरान

स्थिति : 35°44' उo अo तथा 51°30' पूo देo। यो नगर ईरान देश तथा तेहरान प्रदेश को राजधानी रे एक महत्वपूर्ण औद्योगिक, सांस्कृतिक एवं रेल, सड़क तथा वायुमार्ग को केन्द्र हो। समुद्रटतहै 1,175 मीटर की ऊँचाई मी कैस्पियन सागर है 105 किलोमीटर दक्षिण तथा एलबुर्ज पर्वत श्रेणी है 16 किलोमीटर दक्षिण स्थित छ। यहाँ का दर्शनीय भवनमी राजभवन, संग्रहालय, मस्जिद इत्यादि छन।

कजार वंश का संस्थापक आग़ा मुहम्मद खान ले 1788 ईo मी यई नगर की अपनो राजधानी बनायो। तत्पश्चात्‌ नगर की विकास तीव्र गति ले भयो। यो उपजाऊ खेति भया प्रदेश मी छ, जहाँ गेहूँ, चुकंदर, फल तथा कपास उत्पादन महत्वपूर्ण छन। कपड़ा, सीमेंट, धातु का सामान, रासायनिक पदार्थ, काच, चीनी, दियासलाई, सिगरेट, साबुन इत्यादिका उद्योग मुख्य छन। यो फारसकी खाड़ी तथा कैस्पियन सागर संग रेलमार्ग द्वारा जोडियाछ। नगर है 5.6 मिलोमीटर पश्चिम मी हराबाद हवाई अड्डा छ, जहाँ बाट कई विदेशी वायुमार्ग चलन्छन। 1935 ईo मी स्थापित तेहरान विश्वविद्यालय उच्च शिक्षा को केन्द्र हो।

सन्दर्भ सम्पादन