जितु राई
जितु राई (जन्म २६ अगस्ट १९८७) एक भारतीय सेनाका सुभेदार मेजर हुन् जसले १० मिटर एयर पिस्टल र ५० मिटर पिस्टल प्रतियोगितामा प्रतिस्पर्धा गर्छन्। भारत सरकारले सन् २०१६ मा उनको लागि खेल रत्न पुरस्कार घोषणा गरेको थियो।[४] २०२० मा, भारत सरकारले उनलाई भारत गणतन्त्रको चौथो सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार पद्मश्रीले सम्मान गर्यो।
 2016 मा खेल रत्न पुरस्कार प्राप्त गर्दै राई (बायाँ) | |
| Personal information | |
|---|---|
| Nationality | भारतीय |
| Born | 26 August 1987[१] सङ्खुवासभा, नेपाल |
| Height | 163 cm (5 ft 4 in) |
| Weight | 64 kg (141 lb) |
| Military career | |
| राष्ट्रियता |  भारत |
| सेवा/शाखा |  Indian Army |
| तह: |  Subedar Major |
| गण | 11 Gorkha Rifles |
| अवार्ड: | खेल रत्न (2016) पद्मश्री (2020) |
| Sport | |
| Country | भारत |
| Sport | Shooting |
| Rank | 3 (10 metre air pistol)[२] 4 (50 metre pistol)[३] |
| Event(s) | 10 metre air pistol 50 metre pistol |
मेडल रेकर्ड
| |
बाल्यकाल
सम्पादनउनको प्रारम्भिक जीवन नेपालको सङ्खुवासभा जिल्लाको एउटा गाउँमा बित्यो।उनी पाँच दाजुभाइमध्ये चौथो दाजु हुन्। उनी भारतीय सेनाको ११ गोरखा राइफल्समा सुभेदार मेजर हुन्।राई नेपालमा जन्मेका र हुर्केका, भारतमा बसाइँ सरेर सन् २००६ मा सेनामा भर्ना भए । उनी भारतका अंगीकृत नागरिक हुन्। उनीसँग २०११ को राष्ट्रिय खेलकुदमा सहभागिताको प्रमाणपत्र पनि छ जहाँ उनले उत्तर प्रदेशको प्रतिनिधित्व गरेका थिए।[५][६]
राईले पहिलो पटक २०१०-११ मा आर्मीको सुटिङ स्क्वाडमा स्थान बनाएका थिए तर अपेक्षाअनुरूप चल्न सकेनन् र महूको एएमयूमा तालिमको अन्त्य गर्दै उनलाई आफ्नो युनिटमा फिर्ता पठाइयो।[७]
क्यारियर
सम्पादन2014 राष्ट्रमण्डल खेलहरूमा, राईले 50 मिटर पिस्टल प्रतियोगिताको छनोट राउन्डमा 562 अंक जोडेर खेल रेकर्ड बनाए।[८] उनले फाइनलमा १९४.१ अंक जोड्दै प्रतियोगितामा स्वर्ण पदक जिते र यसरी खेलको अर्को कीर्तिमान बनाए।[९]
सन् २०१४ मा दक्षिण कोरियाको इन्चोनमा भएको एसियाली खेलकुदमा जितुले ५० मिटर पिस्टलमा स्वर्ण पदक जितेका थिए ।[१०][११] उनले पुरुष १० मिटर एयर पिस्टल टिम इभेन्टमा पनि कास्य जिते ।[citation needed]
2016 मा, उनले बाकु, अजरबैजानमा आयोजित ISSF विश्वकपमा 10 मिटर एयर पिस्टल प्रतियोगितामा रजत पदक जिते।[citation needed]
जितु राईले यसअघि १० मिटर पिस्टलमा खराब प्रदर्शन गरेका थिए ।[citation needed]
2018 राष्ट्रमण्डल खेलहरूमा, उसले 235.1 अंकको कुल स्कोरको साथ पुरुष 10 मिटर एयर पिस्टलको लागि राष्ट्रमंडल खेलको रेकर्ड तोड्यो र सम्बन्धित घटनामा आफ्नो पहिलो राष्ट्रमंडल खेल स्वर्ण पदक सुरक्षित गर्यो।[१२][१३] जितु राईको कमनवेल्थ गेम्समा यो दोस्रो स्वर्ण पदक पनि हो ।[१४]
समर ओलम्पिक
सम्पादन| वर्ष | घटना | श्रेणी | नोटहरू |
|---|---|---|---|
| 2016 Rio | |||
| 10 m air pistol | 8 | ||
| 50 m pistol | 12 |
सन्दर्भ
सम्पादन- ↑ "RAI Jitu". Archived from the original on 2016-08-06.
- ↑ "10 metre air pistol World rankings", issf-sports.org, 1 July 2014.
- ↑ "50 metre rifle World rankings", issf-sports.org, 1 July 2014.
- ↑ "Khel Ratna for Sindhu, Sakshi, Dipa and Jitu; coach Nandi to be bestowed with the Dronacharya award", The Financial Express, 22 August 2016.
- ↑ "CWG gold medalist Jitu Rai gets no recognition from UP govt due to domicile status".
- ↑ "Jitu rai gets promoted to Subedar Major".
- ↑ "Gorkha Jitu Rai is the new Pistol King - Times of India". The Times of India.
- ↑ "Men's 50 m Air Pistol result". glasgow2014.com. 28 July 2014. Retrieved 28 July 2014.
- ↑ "Jitu Rai wins gold in 50m pistol event at CGW 2014", Patrika Group.
- ↑ "Jitu Rai wins gold for India on opening day of Asian Games - TOI Mobile". The Times of India Mobile Site. 20 September 2014. Retrieved 21 September 2014.
- ↑ "Asian Games: Jitu Rai wins gold in 50m pistol event - Times of India". The Times of India.
- ↑ NDTVSports.com. "Commonwealth Games 2018: Record-Breaking Jitu Rai Wins Gold, Om Mitharval Clinches Bronze – NDTV Sports", NDTVSports.com. (in en)
- ↑ "Jitu Rai wins gold, Mehuli Ghosh gets silver after shoot-off", ESPN.
- ↑ "CWG 2018: Record-breaking shooter Jitu Rai wins gold", @businessline. (in en)