अब्दुल गफ्फार खान

अब्दुल गफ्फार खान एक पश्तून स्वतन्त्रता कार्यकर्ता थिए, रे भारतमी ब्रिटिश औपनिवेशिक शासन विरुद्ध खुदाई खिदमतगार प्रतिरोध आन्दोलनका संस्थापक थिए।[१] उहाँ एक राजनीतिक रे आध्यात्मिक नेता हुनुहुन्थ्यो जो आफ्नो अहिंसक विरोध रे आजीवन शान्तिवादका लागि परिचित थिए। उहाँ एक धर्मपरायण मुस्लिम रे उपमहाद्वीपमी हिन्दू-मुस्लिम एकताका पक्षधर हुनुहुन्थ्यो। [३] उनको समान विचारधारा रे महात्मा गान्धीसँग घनिष्ठ मित्रताको कारण, खानलाई सरहदी गान्धी (सरहदी गांधी, 'द फ्रन्टियर गान्धी') उपनाम दिइएको थियो। [२]

फखर-ए-अफगान
सरहदी गान्धी

Abdul Ghaffar Khan
गफ्फार खान, अन्दाजी 1940s
जन्म१८९०-०२-०६ उतमानजई, पंजाब प्रांत, ब्रिटिश भारत[१] (वर्तमान समय, खैबर पख्तूनख्वा, पाकिस्तान)
मृत्यु२० जनवरी १९८८(१९८८-०१-२०) (९७ वर्ष)
पेशावर, उत्तर-पश्चिम सीमांत प्रांत, पाकिस्तान
निवासजलालाबाद, अफगानिस्तान
राष्ट्रियता
शिक्षाअलीगढ़ मुस्लिम विश्वविद्यालय
उपाधिबादशाह खान[२]
राजनीतिक दल
राजनीतिक कृयाकलापभारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन
जिवनसाथी
  • मेहरकण्डा किननखेल (विवाह 1912–1918) «Did not recognize date. Try slightly modifying the date in the first parameter.–Did not recognize date. Try slightly modifying the date in the first parameter.»"विवाह: मेहरकण्डा किननखेल to अब्दुल गफ्फार खान" Location: (linkback://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B2_%E0%A4%97%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A8)
  • नम्बता किननखेल (विवाह 1920–1926) «Did not recognize date. Try slightly modifying the date in the first parameter.–Did not recognize date. Try slightly modifying the date in the first parameter.»"विवाह: नम्बता किननखेल to अब्दुल गफ्फार खान" Location: (linkback://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AC%E0%A5%8D%E0%A4%A6%E0%A5%81%E0%A4%B2_%E0%A4%97%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%AB%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A8)
सन्तान
  • अब्दुल गनी खान
  • अब्दुल वली खान
  • अब्दुल अली खान
  • मेहर ताज खान
  • सरदारो खान
मातापिताअब्दुल बहराम खान (पिता)
आफन्त अब्दुल जब्बार खान
पुरस्कार

१९२९ मी, खानले औपनिवेशिक विरोधी अहिंसात्मक प्रतिरोध आन्दोलन, खुदाई खिदमतगारको स्थापना गर्नुभयो। [३] खान सन् १९६० रे १९७० को दशकमा जेल वा निर्वासनमी परेका थिए। उनलाई सन् १९८७ मी भारत सरकारले भारतको सर्वोच्च नागरिक पुरस्कार भारत रत्न प्रदान गरेको थियो।

१९३८ मी महात्मा गान्धीसँग पेशावरमा स्वतन्त्रता समर्थक रैलीमी खान

मृत्यु सम्पादन

खानको सन् १९८८ मी पेशावरमी स्ट्रोकका कारण मृत्यु भयो रे उनको अफगानिस्तानको जलालाबादमी रहेको घरमी गाडियो। [४]अफगानिस्तानका राष्ट्रपति मोहम्मद नजिबुल्लाह सहित उनको अन्त्येष्टिमा 200,000 भन्दा बढी शोककर्ताहरू उपस्थित थिए।

  1. Manishika, Meena (2021). Biography of Khan Abdul Ghaffar Khan: Inspirational Biographies for Children (in अङ्ग्रेजी). Prabhat Prakashan.
  2. Ahmad, Aijaz (2005). "Frontier Gandhi: Reflections on Muslim Nationalism in India". Social Scientist. 33 (1/2): 22–39. JSTOR 3518159.
  3. An American Witness to India's Partition by Phillips Talbot, (2007), Sage Publications ISBN 978-0-7619-3618-3