बालकृष्ण (आचार्य बालकृष्ण भनेर चिनिन्छ,[] जन्म ४ अगस्ट १९७२)) एक भारतीय अर्बपति व्यापारी रे उपभोक्ता वस्तु कम्पनी पतञ्जली आयुर्वेदका अध्यक्ष हुन्। फोर्ब्सले मे २०२१ सम्ममी उनको कुल सम्पत्ति $२.३ बिलियन रहेको रिपोर्ट गरेको थियो।[][][][] आर्य समाजका आशिष कुमारका अनुसार बालकृष्णले औपचारिक शिक्षाविना नै विश्वव्यापी व्यापार सफलतापूर्वक स्थापना रे व्यवस्थापन गरेका छन् ।[]

आचार्य बालकृष्ण
जन्म (1972-08-04) 4 August 1972 (age 52)
हरिद्वार, उत्तराखण्ड, भारत
राष्ट्रियताभारतीय[][]
पेशाआयुर्वेदाचार्य, व्यापारी
चिनारीको कारणपतञ्जलि आयुर्वेद
उपाधिएमडी/सीईओ, पतंजलि आयुर्वेद
वेबसाइटacharyabalkrishna.com

बाल्यकाल

सम्पादन

बालकृष्णको जन्म ४ अगस्ट १९७२ मी हरिद्वार, उत्तराखण्ड (तत्कालीन उत्तर प्रदेश) मी नेपाली आप्रवासी अभिभावक, सुमित्रा देवी रे जय वल्लभ सुवेदी को घरमी भएको थियो, उनीहरु स्याङ्जा,नेपालका थिए ।[][] उनको बाल्यकाल नेपालमी बित्यो । उनी भारत फर्किए रे हरियाणाको खानपुर गुरुकुलमी अध्ययन गरे, जहाँ उनले रामदेवलाई भेटे।[]

५ जनवरी १९९५ मी,[] बालकृष्ण, रामदेव, रे आचार्य करमवीरले दिव्य योग मन्दिर ट्रस्टको स्थापना गरे जुन हरिद्वारको कृपालु बाग आश्रममी स्थापित भएको थियो।[][] सन् २००६ मी, तिनीहरूले FMCG, हर्बल, रे आयुर्वेदिक उत्पादनहरूको उत्पादन र व्यापारमी संलग्न एक द्रुत गतिमी चल्ने उपभोक्ता वस्तुहरू (FMCG) कम्पनी पतञ्जली आयुर्वेद,[१०] स्थापना गरे।[११][citation needed] रामदेवका अनुयायीहरू, एन.आर.आई.हरू(NRIs) सुनिता रे सर्वन पोद्दारले ऋण लिएर व्यापार सुरु गर्न मद्दत गरे। बालकृष्णका अनुसार उनले आफ्नो नाममी व्यक्तिगत बैंक खाता नभएको समयमी ₹५०-६०० मिलियन रुपैयाँ ऋण लिएका थिए ।[१२] २०१२ मी, कम्पनीले युएस$०.०७ बिलियन) को कारोबार पोस्ट गर्‍यो जुन २०१५–२०१६ सम्म बढेर युएस$०.७५ बिलियनमी पुगेको थियो)।[१३] ३१ मार्च २०२० सम्मको वर्षमी पतञ्जलि आयुर्वेदको सञ्चालनबाटी राजस्व मामूली रूपमी बढेर ₹९,०२२.७१ करोड पुगेको छ, राजस्व FY19 मा लगभग ₹८,५२२.६८ करोड थियो।[१४]

जबकि रामदेवले पतञ्जली आयुर्वेदमा कुनै हिस्सेदारी राख्दैनन्, उहाँ फर्मको अनुहार हुनुहुन्छ र आफ्ना योग शिविरहरू रे टेलिभिजन कार्यक्रमहरूमा आफ्ना अनुयायीहरूलाई यसका उत्पादनहरूलाई समर्थन गर्नुहुन्छ।[१३] बालकृष्ण कम्पनीको ९४% स्वामित्वमी छन् रे प्रबन्ध निर्देशकको रूपमी काम गर्छन्।[१५][] उनी रामदेवका निकट सहयोगी हुन् ।[१६] आचार्य बालकृष्ण भारतको ५० सबैभन्दा प्रभावशाली व्यक्तित्व २०२० मी सूचीबद्ध छन्।[१७] फोर्ब्स इन्डिया रिच लिस्ट २०२० द्वारा उनी भारतको तेस्रो कान्छो अर्बपतिको रिपोर्टमी समवेश हुनुहुन्छ।[१८] उनी नेपाली मूलका दोस्रो अर्बपति पनि हुन् ।[१९]

मार्च २०२४ मी, बालकृष्णले औषधीय उपचारहरूमी भ्रामक विज्ञापनहरू प्रसारण गरेकोमी सर्वोच्च अदालतमी बिना शर्त माफी मागेका छन्।

व्यक्तिगत जीवन

सम्पादन

बालकृष्ण हरिद्वार, उत्तराखण्डमी बस्छन् रे अविवाहित छन्।[]

  • महासचिव, दिव्य योग मन्दिर (ट्रस्ट)।[२०]
  • महासचिव, पतञ्जली योगपीठ (ट्रस्ट)।[२०]
  • प्रबन्ध निर्देशक, पतञ्जली आयुर्वेद लिमिटेड।[२१]
  • पतञ्जली विश्वविद्यालयका उपकुलपति [२२]
  • महासचिव, पतञ्जली ग्रामोद्योग ट्रस्ट [२३]
  • मुख्य सम्पादक, योग सन्देश[२४]
  • महासचिव, पतञ्जली रिसर्च फाउन्डेशन[२५]

सन्दर्भ

सम्पादन
  1. १.० १.१ "Nepal followers celebrate Ramdev Aid Acharya Balkrishna's birthday with pomp". www.daijiworld.com (in अङ्ग्रेजी). 4 August 2011. Archived from the original on 7 August 2020. Retrieved 28 May 2021.
  2. २.० २.१ २.२ "बाबा रामदेव से कम नहीं है आचार्य बालकृष्ण का रुतबा अरबपतियों की लिस्ट में है शामिल; ऐसी है लाइफस्टाइल". jansatta.com (in हिन्दी). 8 January 2021. Archived from the original on 15 January 2021. Retrieved 28 May 2021.
  3. ३.० ३.१ "A Billionaire With Fake Degrees And Passport - This Is Patanjali's CEO Acharya Balkrishna". indiatimes.com. Archived from the original on 17 March 2018. Retrieved 16 March 2018.
  4. ४.० ४.१ "Forbes profile: Acharya Balkrishna". Forbes. Retrieved 28 May 2021.
  5. ५.० ५.१ "Billionaire Baba: What makes Patanjali's Acharya Balkrishna one of India's richest", 26 September 2017. छाड्डिबार पुग्या मिति:16 March 2018.
  6. "How Acharya Balkrishna built a multi-crore company - Billionaire Baba". The Economic Times. Retrieved 16 March 2018.
  7. "आचार्य जी गुरुकुलीय परम्परा के गौरव हैं", Hindustan, 5 August 2017.
  8. ८.० ८.१ Gandhi, A. K. (1 January 2021). The Rise and Rise of Baba Ramdev and Patanjali (in अङ्ग्रेजी). Prabhat Prakashan.
  9. Sarbacker, Stuart Ray (2014). "Swami Ramdev: Modern Yoga Revolutionary". In Singleton, Mark; Goldberg, Ellen (eds.). Gurus of Modern Yoga (in अङ्ग्रेजी). Oxford University Press USA. ISBN 978-0-19-993872-8.
  10. "Billionaire Baba: What makes Patanjali's Acharya Balkrishna one of India's richest", 26 September 2017.
  11. "Ramdev turns his Ayurved enterprise into an FMCG empire", Business Standard, 1 July 2015.
  12. "The man who owns 94% of Patanjali Ayurved". The Times of India.
  13. १३.० १३.१ Singh, Kanishka (14 September 2016). "How our craze for Patanjali made Ramdev aide Acharya Balkrishna one of the wealthiest Indians". Indian Express. Retrieved 17 September 2016.
  14. "Patanjali revenue up marginally in FY20, net profit rises 22%", Financial Express.
  15. "Should Patanjali's Dizzying Growth Worry the Competition?", The Wire, 19 September 2016.
  16. "Ramdev's close aide and Patanjali CEO Acharya Balakrishna now worth Rs 25,600 crore", DNA, 14 September 2016.
  17. "India's 50 most influential personalities 2020", Yahoo News.
  18. "Forbes India Rich List 2020: These are India's youngest billionaires", CNBC TV 18.
  19. "Baba Ramdev's Patanjali CEO Acharya Balkrishna's alleged Nepal connection faces Twitter ire, #BoycottPatanjali trends". Newsd.in (in अङ्ग्रेजी). Retrieved 17 January 2022.
  20. २०.० २०.१ "Ramdev turns his Ayurved enterprise into an FMCG empire", Business Standard.
  21. "Acharya Balkrishna receives 'UNSDG 10 Most Influential People in Healthcare Award", The New Indian Express.
  22. http://dainiktribuneonline.com/2013/02/%E0%A4%86%E0%A4%9A%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AF-%E0%A4%AC%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A3-%E0%A4%AA%E0%A4%A4%E0%A4%82%E0%A4%9C%E0%A4%B2%E0%A4%BF-%E0%A4%B5/ [dead link]
  23. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 21 November 2014. Retrieved 16 September 2020.
  24. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 16 December 2014. Retrieved 17 September 2020.
  25. "संग्रहीत प्रति". Archived from the original on 16 April 2016. Retrieved 19 September 2020.

बाह्य लिङ्कहरू

सम्पादन